Witamina D3 – cud natury cz.2

W części pierwszej https://odzywieni.pl/witamina-d3-cud-natury-cz-1/
opisałem:
– Wpływ witaminy D3 na układ kostny
– Wpływ witaminy D3 na ciążę oraz rozwój dziecka
– Wpływ witaminy D3 na skórę
– Wpływ witaminy D3 na gospodarkę węglowodanową

Zdrowie układu sercowo- naczyniowego

W badaniu przeprowadzonym przez Kienreicha i wsp. u 926 osób wykazano korelację między stężeniem witaminy D₃ w surowicy a częstością przypadków zaburzeń krążenia mózgowego.  Ten sam autor podaje, że wśród 7935 mężczyzn z niską podaż witaminy D₃ w diecie zanotowano 960 przypadków udarów mózgu w czasie 34-letniej obserwacji [14].
Larsena i wsp.  wprowadzili badanym cholekalcyferol w dawce 3000 IU dziennie przez 20 tygodni u 112 pacjentów z nadciśnieniem. Wyjściowe stężenie witaminy D₃ w grupie badanej wynosiło 23ng/ml. Wyrównanie niedoborów witaminy D₃ skutkowało obniżeniem ciśnienia skurczowego i rozkurczowego [15].
Witamina D₃ może modulować reakcje zapalne które w konsekwencji mogą prowadzić do miażdżycy. Aktywacja receptora witaminy D₃ (VDR) stymuluje przeprojektowanie komórek CD4+ w kierunku limfocytów Th2. Z kolei ramię układu odpornościowego Th2 pociąga za sobą działanie przeciwmiażdżycowe poprzez stymuluję produkcji IL-10 co redukuje aktywność makrofagów. Wyrównanie niedoborów może również hamować rozwój blaszki miażdżycowej uniemożliwiając przekształcanie makrofagów w komórki piankowate [16].
Badani zestawili pacjentów z poziomem witaminy D₃ na niskim udziale (13ng/ml) w porównaniu z osobami z wyższym stężeniem (średnia = 21,6, 28,4 i 41,6ng/ml). W grupie o najniższym stężeniu witaminy w surowicy badacze obserwowali wyższe ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych [36].
Niski poziom 25(OH)D₃ był istotnie skorelowany z występowaniem stanu zapalnego (podniesione CRP oraz IL-6) oraz adhezji komórek które są markerami przyspieszającymi ryzyko chorób sercowo-naczyniowych [37].
Ponadto zbadano korelację między stężeniem metabolitu 25(OH)D₃ w surowicy a ogólną śmiertelnością. Przeanalizowano próbki krwi 13 331 osób. Zaobserwowano 26% zwiększoną śmiertelność  u osób z poziomem witaminy D₃ <17,8ng/ml [34].
Podobnie obserwacje mieli Adit i wsp. zauważyli, że śmiertelność wśród starszych osób zwiększa się gdy wartość 25(OH)D₃ była na poziomie 7,85-15,6ng/ml [35].
Podanie 200 000 IU jednorazowo, następnie comiesięczna dawka 100 000 IU witaminy D₃ przez okres roku obniżyła parametry ciśnienia krwi u dorosłych z niedoborem witaminy D₃ [40].

Witamina D3 – wpływ na testosteron oraz hormony płciowe

Wykazano, że witamina D₃ ma wpływ zmniejszenie hipogonadyzmu [1].
Wyrównanie poziomów witaminy D₃ w surowicy miało wpływ na wyższe stężenie testosteronu we krwi co przekładało się na lepszą erekcję, oraz zmniejszenie estradiolu. Prawidłowy poziom witaminy D₃ miał również pozytywny wpływ na zespół metaboliczny – zmniejszenie BMI, parathormonu, hemoglobiny glikowanej [2].
W badaniu przeprowadzonym przez Pilz i wsp. wzięło udział 200 zdrowych mężczyzn z nadwagą. Badani dostawali 3333 IU witaminy D₃ dziennie przez 1 rok. Wyjściowa wartość witaminy D₃ była niedoborowa a wartość testosteronu u tych mężczyzn oscylowała w dolnych zakresach norm. Po roku suplementacji testosteron wolny oraz testosteron związany wzrosły w porównaniu do grupy placebo [17].
Wpływ witaminy D₃ na testosteron sprawdzano na grupie 2299 mężczyzn których rutynowo kierowano na badanie oceny naczyń wieńcowych. Pobrano próbki krwi wszystkim uczestnikom. Okazało się, że mężczyźni którzy mieli poziom 25(OH)D₃ ≥30 ng/ml mieli zauważalnie wyższy poziom testosteronu, lepszy stosunek FAI (testosteron do SHGB) oraz niższy poziom globuliny wiążącej hormony płcowe SHGB [18].
Wśród 37 młodych kobiet które przez cztery tygodniowe suplementowały dawki 28 000 IU witaminy D₃. Odnotowano nieznaczny spadek poziomu estradiolu i progesteronu, lecz jest to pomijalne. Zmiany w gospodarce hormonalnej kobiet jest o wiele ciężej uchwycić, ze względu na zmienność cyklu miesięcznego [19].

Wpływ witaminy D3 na nasienie oraz spermatogenezę

Wapń jest istotnym elementem potrzebnym do prawidłowego funkcjonowania męskiego układu rozrodczego; jest niezbędny do spermatogenezy, ruchliwości plemników. Na grupie 300 mężczyzn badano zależność między wpływem poziomu witaminy D₃ na wewnątrzkomórkowy wapń, ruchliwość plemników i reakcję akrosomową. Autorzy stwierdzili dodatnią korelację między stężeniem 25(OH)D₃ we krwi a ruchliwością i ruchliwością postępową plemników. Mężczyźni z wyraźnym niedoborem witaminy D₃ (<10ng/ml) mieli niższy odsetek ruchliwych plemników o postępowym ruchu i o prawidłowej budowie w porównaniu z mężczyznami wyższym stężeniem witaminy D₃ w surowicy > 30ng/ml [20].
W kolejnym badaniu nie potwierdzono związku między stężeniem 25(OH)D₃ a parametrami nasienia i hormonami rozrodczymi (FSH, LH, testosteronem). Natomiast ruchliwość plemników wykazała dodatnią korelację z witaminą D₃. Jest pojęciem bardziej złożonym – obejmuje zespół zaburzeń parametrów nasienia, w którym stwierdza się zarówno nieprawidłową ilość plemników , jak i ograniczoną ruchliwość oraz nieprawidłową budowę . Mężczyźni z nieprawidłowościami
w OAT mają zmniejszoną ilość plemników, zaburzony jest ich ruch poprzez ich nieprawidłową budowę [21].
Przedmiotem kolejnych badań było wykazanie obecności receptora VDR w plemnikach. Biologiczne działanie witaminy D₃ odbywa się dzięki receptorowi VDR, który po połączeniu ze specyficznymi sekwencjami DNA reguluje ekspresję wielu genów. Potwierdzono, że w główce plemnika są receptory dla witaminy D₃ – VDR [22].
Poziom witaminy D₃ jest związany z jakością nasienia i liczbą, ruchliwością i morfologią plemników. Istnieją dowody na korzystny wpływ suplementacji witaminy D₃ na jakość nasienia, stężenie testosteronu  oraz płodność [23].
Natomiast w innych badaniach nie potwierdzono wpływu witaminy D₃ na polepszenie jakości nasienia [24,25].
Niezbędne są dalsze badania które zgłębią temat wpływu witaminy D₃ na plemniki i spermatogenezę.

Witamina D3 a nowotwór

Według Gorham i wsp. spożycie 1000–2000 IU witaminy D₃ dziennie może zmniejszyć występowanie raka jelita grubego[29].
Szacuje się, że utrzymywanie poziomu 25(OH)D₃ w surowicy na poziomie od 40 do 60ng/ml zmniejszy o połowę liczbę przypadków śmiertelnych w przypadku pacjentów z rakiem piersi, prostaty czy jelita grubego [30].
Korelacja między stężeniem witaminy D₃ a częstością występowania raka prostaty pokazuje kolejne badanie. Naukowcy stwierdzili, że zarówno niskie (≤19ng/ml), jak i wysokie (≥80ng/ml) stężenie 25(OH)D₃ w surowicy są związane z wyższym ryzykiem raka prostaty. Najniższe ryzyko raka prostaty notowali badani o stężeniu 25(OH)D₃ w przedziale między (40–60ng/ml)[31].
Kobiety przed menopauzą powinny dbać o właściwe wysycenie witaminą D₃. Potwierdzono ochronny wpływ witaminy D na częstość występowania raka piersi u kobiet przed menopauzą [33].
Ekspozycja na promieniowanie UV-B w lato czy też suplementacja witaminą D₃ w okresie jesienno-zimowym wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem raka piersi, jelita grubego, jajnika i prostaty ale również chłoniaka nieziarniczego. Ponadto zanotowano odwrotną korelację między nowotworami  pęcherza, żołądka, przełyku, płuc, nerek, trzustki, odbytnicy, a promieniowaniem UV-B [38].

Piśmiennictwo:

1. Ningjian Wang, Bing Han, I inni: Vitamin D is associated with testosterone and hypogonadism in Chinese men: Results from a cross-sectional SPECT-China study Reproductive Biology and Endocrinology volume 13, Article number: 74 (2015)
2. Onder Canguven,Raidh A. Talib,Walid El Ansari,Dany-Jan Yassin &Abdullah Al Naimi Vitamin D treatment improves levels of sexual hormones, metabolic parameters and erectile function in middle-aged vitamin D deficient men, Journal The Aging Male Volume 20, 2017
3. Czerwiński E., Borowy P., Kumorek A: Witamina D a układ mięśniowo-szkieletowy. Stand. Med. 2012; 9: 649–654
4. Gruber B. : Fenomen witaminy D, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” 2015, nr 69, s. 127 -139.
5. Bruce W. Hollis: Circulating 25-Hydroxyvitamin D Levels Indicative of Vitamin D Sufficiency: Implications for Establishing a New Effective Dietary Intake Recommendation for Vitamin D The Journal of Nutrition, Volume 135, Issue 2, February 2005, Pages 317–322
6. B. Grygiel-Górniak, M. Puszczewicz: Witamina D – nowe spojrzenie w medycynie i reumatologii, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 68, 2014, 359-368
7. Karolina Sałagan: Rola witaminy D3 w patogenezie chorób skóry Kosmetologia Estetyczna, 1, 2016, 15.
8. Mutgi K., Koo J. Update on the role of systemic vitamin D in atopic dermatitis. Pediatr. Dermatol. 2013; 30: 303–307.
9. Pittas A.G., Sun Q., Manson J.E., Dawson-Hughes B., Hu F.B.: Pla­sma 25-hydroxyvitamin D concentration and risk of incident type 2 diabetes in women. Diabetes Care, 2010; 33: 2021-2023
10. Pittas A.G., Dawson-Hughes B.: Vitamin D and diabetes. J. Steroid Biochem. Mol. Biol., 2010; 121: 425-429
11. Dusso A.S., Brown A.J., Slatopolsky E.: Vitamin D. Am. J. Physiol. Renal. Physiol., 2005; 289: F8-F28
12. Mitri J., Dawson-Hughes B., Hu F.B., Pittas A.G.: Effects of vita­min D and calcium supplementation on pancreatic β cell function, insulin sensitivity, and glycemia in adults at high risk of diabetes: the calcium and vitamin D for diabetes mellitus (CaDDM) randomized controlled trial. Am. J. Clin. Nutr., 2011; 94: 486-494
13. Nagpal J, Pande JN, Bhartia A.: A double-blind, randomized, placebo-controlled trial of the short-term effect of vitamin D3 supplementation on insulin sensitivity in apparently healthy, middle-aged, centrally obese men. Diabet Med. 2009 Jan;26(1):19-27
14. Kienreich K., Grübler M., Tomaschitz A., Schmid J., Verheyen N., Rutters F., Dekker J.M., Pilz S.: Vitamin D, arterial hypertension & cerebrovascular disease. Indian J. Med. Res., 2013; 137: 669-679
15. Larsen T., Mose F.H., Bech J.N., Hansen A.B., Pedersen E.B.: Effect of cholecalciferol supplementation during winter months in patients with hypertension: a randomized, placebo-controlled trial. Am. J. Hypertens., 2012; 25: 1215-1222
16. Agata Bogołowska-Stieblich, Marek Tałałaj :Rola witaminy D w chorobach układu sercowo-naczyniowego Borgis – Postępy Nauk Medycznych 3/2012, s. 252-257
17.  Pilz S Frisch S Koertke H Kuhn J Dreier J Obermayer-Pietsch B Wehr E Zittermann A. Effect of vitamin D supplementation on testosterone levels in men. Horm Metab Res 2011;43:223–225.
18. E. Wehr  S. Pilz  B. O. Boehm  W. März  B. Obermayer‐Pietsch: Association of vitamin D status with serum androgen levels in men. Clinical Endocrinology, 2010; 73, s.243–248
19. Knight JA, Wong J, Blackmore K.M, Raboud JM, Vieth R.: Vitamin D association with estradiol and progesterone in young women. Cancer Causes and Control 2010 21 479.
20. Blomberg Jensen M, Bjerrum PJ, Jessen TE, Nielsen JE, Joensen UN, Olesen IA, Petersen JH, Juul A, Dissing S, Jørgensen N.: Vitamin D is positively associated with sperm motility and increases intracellular calcium in human spermatozoa. Human Reproduction 1307–1317
21. Abbasihormozi S,  Kouhkan A, Alizadeh A.R, Shahverdi A.H, Nasr‐Esfahani  M.H, Sadighi Gilani  M.A, R. Salman Yazdi  A. Matinibehzad  Z. Zolfaghari: Association of vitamin D status with semen quality and reproductive hormones in Iranian subfertile men,  Andrology. 2017 Jan; 5(1): 113-118.
22. Sean T Corbetta, Oya Hill, Ajay K, Nangia: Vitamin D receptor found in human sperm, Urology, Volume 68, Issue 6, December 2006, Pages 1345-1349.
23. Anagnostis P, Karras S, Goulis DG: Vitamin D in human reproduction: a narrative review. Int J Clin Pract. 2013 Mar; 67(3):225-235.
24. Ramlau-Hansen CH, Moeller UK, Bonde JP, Olsen J, Thulstrup AM: Are serum levels of vitamin D associated with semen quality? Results from a cross-sectional study in young healthy men. Fertil Steril. 2011, 95 (3): 1000-1004.
25. Hammoud AO, Meikle AW, Peterson CM, Stanford J, Gibson M, Carrell DT: Association of 25-hydroxy-vitamin D levels with semen and hormonal parameters. Asian J Androl. 2012, 14 (6): 855-859.
26. Pramila Kalra, Vinita Das, Anjoo Agarwal, Mala Kumar, V. Ramesh, Eesh Bhatia, Sarika Gupta, Swati Singh, Priya Saxena and Vijayalakshmi Bhatia: Effect of vitamin D supplementation during pregnancy on neonatal mineral homeostasis and anthropometry of the newborn and infant; Volume 108, Issue 628 September 2012, 1052-1058.
27. Hashemipour S, Ziaee A, Javadi A, Movahed F, Elmizadeh K, Javadi EH, et al. Effect of treatment of vitamin D deficiency and insufficiency during pregnancy on fetal growth indices and maternal weight gain: A Randomized Clinical Trial. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2014; 172:15-9.
28. Zatollah Asemi, Teibeh Hashemi, Maryam Karamali, Mansooreh Samimi, Ahmad Esmaillzadeh: Effects of vitamin D supplementation on glucose metabolism, lipid concentrations, inflammation, and oxidative stress in gestational diabetes: a double-blind randomized controlled clinical trial, The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 98, Issue 6, 2013, 1425–1432.
29. Gorham  ED, Garland  CF, Garland  FC: Optimal vitamin D status for colorectal cancer prevention.  Am J Prev Med 2007; 32 (3) 210- 216.
30. Garland CF, Gorham ED, Mohr SB, Garland FC: Vitamin D for cancer prevention: global perspective. Ann Epidemiol  2009; 19, 468–83.
31. Tuohimaa P Tenkanen L Ahonen M Lumme S Jellum E Hallmans G Stattin P Harvei S Hakulinen T Luostarinen T: Both high and low levels of blood vitamin D are associated with a higher prostate cancer risk: a longitudinal, nested case-control study in the Nordic countries. Int J Cancer, 2004, 104–108.
32. Urashima M, Segawa T, Okazaki M, Kurihara M, Wada Y, Ida H: Randomized trial of vitamin D supplementation to prevent seasonal influenza A in school children. Am J Clin Nutr 2010; 91: 1255–1260.
33. Abbas S, Chang-Claude J, Linseisen J: Plasma 25-hydroxyvitamin D and premenopausal breast cancer risk in a German case-control study. Int J Cancer 2009; 250–255.
34. Melamed ML,  Michos ED, Post W, Astor B: 25-hydroxyvitamin D levels and the risk of mortality in the general population. Arch Intern Med  2008; 168(15); 1629–1637.
35. Adit A, Ginde MD, Scragg R, Schwartz RS, Camargo CA Jr: Prospective study of serum 25-hydroxyvitamin D level, cardiovascular disease mortality, and all-cause mortality in older U.S. adults. J Am Geriatr Soc  2009; 57, 1595–1603.
36. Fiscella K Franks P. Vitamin D, race, and cardiovascular mortality: findings from a national US sample. Ann Fam Med  2010 (8); 11–18.
37. Dobnig H, Pilz S, Scharnagl H, Renner W, Seelhorst U, Wellnitz B, Kinkeldei J, Boehm BO, Weihrauch G, Maerz W: Independent association on low serum 25-hydroxyvitamin D and 1.25-dihydroxyvitamin D levels with all-cause and cardiovascular mortality. Arch Intern Med  2008; 168 (12): 1340–1349.
38. Grant WB. An estimate of premature cancer mortality in the US because of inadequate doses of solar ultraviolet-B radiation. Cancer. 2002;94(6): 1867–1875.
39. Sluyter JD, Camargo CA, Stewart AW, Waayer D, Lawes CMM, Toop L, Khaw KT, Thom SAM, Hametner B, Wassertheurer S, Parker KH, Hughes AD, Scragg R. Effect of monthly, high‐dose, long‐term vitamin D supplementation on central blood pressure parameters: a randomized controlled trial substudy. J Am Heart Assoc. 2017, 24;6(10)